wtorek, 3 listopada 2020

(Nie)udane starzenie w przestrzeni miejskiej



W społeczeństwie funkcjonują pewne utarte przekonania na temat osób starszych i tego, czym jest starość. Postrzega się ją często przez pryzmat nieporadności czy słabości jednak praktyka może być zupełnie inna. Tematem przewodnim naszego laboratorium była starość, jej konceptualizacje, praktyki z nią związane i jej percepcje społeczne. Chcieliśmy przyjrzeć się temu, jak kształtują się relacje starości z kontekstem miejskim, z przestrzenią i innymi grupami wiekowymi, i spróbować odpowiedzieć na pytanie – jak objawia się w przestrzeni miejskiej starzenie.
Laboratorium terenowe „(Nie)udane starzenie w przestrzeni miejskiej”, realizowane między 16 a 25 października 2020 roku we Wrocławiu, było szczególne z dwóch względów. Po pierwsze, po raz pierwszy od dekad studenci i studentki antropologii z Wrocławia i Krakowa mieli możliwość współpracy podczas praktyk terenowych. Stworzyło to okazję do nauki nie tylko etnograficznego warsztatu, ale też sprawnego nawiązywania współpracy i negocjowania jej przebiegu pomiędzy osobami z różnym zapleczem merytorycznym. Po drugie zaś, projekt odbył się w trakcie pandemii koronawirusa, co stawiało przed młodymi badaczkami i badaczami szczególne wyzwania w zakresie prowadzenia obserwacji, rozmów i poczucia odpowiedzialności za siebie i innych w terenie. Kontekst ten przewija się w prezentowanych wynikach jako dodatkowy problem metodologiczny.
Podjęte przez każdą z łączonych, krakowsko-wrocławskich grup wątki były bardzo różne, różniły się też metody etnograficzne zastosowane w ramach poszczególnych mini-projektów badawczych. Łączy je jednak refleksyjność i próba problematyzacji zagadnień związanych ze starością. W trakcie działań terenowych grupy dokonały swoistego zmapowania kwestii związanych z podeszłym wiekiem, zauważając trudności i ograniczenia mobilności, jakich nastręcza osobom starszym miasto, powstające w konkretnych miejscach relacje familiarności i zażyłości, relacje między dzielnicami i ich mieszkańcami, ekonomiczne i społeczne czynniki wpływające na sytuację osób starszych, a w końcu też konfrontując się z własnymi wyobrażeniami i przeświadczeniami na temat starzenia, nierzadko krytycznie weryfikowanymi przez teren. Zachęcamy do zapoznania się z efektami naszego wspólnego laboratorium, dostrzegając w przygotowanych przez adeptów i adeptki antropologii prezentacjach nie tylko świadectwo ich nauki, ale też ciekawy, skłaniający do własnych refleksji materiał etnograficzny.

Tomasz Raczkowski i Magdalena Sztandara

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz